این مقاله به منظور شناخت هرچه بیشتر این دو ماده و بالا بردن اطلاعات داروئی تهیه و تنظیم شده است. وضعیت قانونی سی بی دی در ایران در زمان نوشتن این مقاله مشخص نیست. THC در دسته مواد روان گردان قرار میگیرد و غیر قانونی میباشد.
با افزایش مصرف قانونی و درمانی محصولات همپ و کانابیس (شاهدانه)، در برخی نقاط دنیا از جمله برخی ایالتهای کشور آمریکا٬ مصرفکنندگان درباره گزینههای پیش رویشان کنجکاوتر شدهاند. این گزینهها شامل کانابیدیول (CBD) و تتراهیدروکانابینول (THC) هستند که دو ترکیب طبیعی موجود در گیاهان سرده کانابیس هستند. CBD میتواند از همپ یا کانابیس استخراج شود.
همپ و کانابیس از گیاه Cannabis stavia به دست میآیند. همپ قانونی باید شامل 0.3 درصد یا کمتر THC باشد. CBD به شکل ژل، آدامس (پاستیل)، روغن، مکمل، عصاره و … فروخته میشود. THC اصلیترین ترکیب روانگردان (سایکواکتیو) موجود در کانابیس است که باعث احساس سرمستی میشود. میتوان آن را با کشیدن کانابیس مصرف کرد. همچنین بهصورت روغن، خوراکی، عصاره، کپسول و … در دسترس است.
هردوی این ترکیبات با سیستم اندوکانابینوئید بدن تعامل میکنند اما اثرات کاملا متفاوتی دارند. برای یادگیری بیشتر درباره این ترکیبات ادامه متن را مطالعه کنید. اگرچه این دو ماده اشتراکات زیادی دارند، اما تفاوتهای مهمی هم دارند که نحوه مصرف آنها را تعیین میکند.
تفاوت CBD و THC در ساختار شیمیایی
CBD و THC ساختار شیمیایی کاملا یکسانی دارند؛ 21 اتم کربن، 30 اتم هیدروژن و 2 اتم اکسیژن. تفاوت جزئی در نحوه آرایش اتمها، دلیل اثرات متفاوت آنها روی بدن است. هم CBD و هم THC از نظر شیمیایی مشابه اندوکانابینوئیدهای بدن هستند. این شباهت به آنها اجازه میدهد با گیرندههای کانابینوئید درون بدن تعامل داشته باشند. این تعامل آزادسازی ناقلهای عصبی در مغز را تحت تاثیر قرار میدهد. ناقلهای عصبی، ترکیبات شیمیایی هستند که مسئول انتقال پیام بین سلولها هستند و در عملکردهای متعددی از جمله درد، عملکرد ایمنی، استرس و خواب نقش دارند.
بررسی اجزای روانگردان CBD و THC
علیرغم ساختار شیمیایی مشابه، CBD و THC اثرات روانگردانی مشابهی ندارند. CBD هم روانگردان است اما روانگردانی آن با THC متفاوت است. CBD برخلاف THC، باعث ایجاد حالت سرمستی نمیشود. CBD به درمان اضطراب، افسردگی و تشنج کمک میکند.
THC به گیرنده کانابینوئید 1 (CB1) در مغز متصل میشود و باعث ایجاد سرمستی یا حالت سرخوشی میشود. CBD در صورت اتصال، اتصال خیلی ضعیفی با گیرنده CB1 برقرار میکند. CBD برای اتصال به گیرنده CB1، به THC نیاز دارد که این امر به کاهش برخی از اثرات روانگردان نامطلوب THC از جمله سرخوشی یا آرامبخشی (بیهوشی ملایم) منجر میشود.
آیا CBD و THC قانونی هستند؟
در ایالات متحده، قوانین مربوط به کانابیسها دائما در حال تحول هستند. در واقع CBD طبق قانون فدرال هنوز جز داروهای گروه I محسوب میشود. همپ اخیرا از لیست مواد سازمان قانونگذاری کنترل مواد خارج شده است اما اداره مبارزه با مواد مخدر (DEA) و سازمان غذا و دارو (FDA) هنوز CBD را جز داروهای گروه I طبقهبندی میکنند. با این وجود، 33 ایالت از جمله واشنگتون، قوانینی مرتبط با کانابیس تصویب کردهاند که براساس آن، کانابیس دارویی با سطوح بالای THC قانونی است اما لازم است که توسط یک پزشک دارای مجوز، تجویز شده باشد. بهعلاوه، بسیاری از ایالتها استفاده تفریحی از کانابیس و THC را قانونی اعلام کردهاند.
در ایالتهایی که کانابیس برای استفاده تفریحی یا مصارف پزشکی قانونی است، احتمالا میتوانید CBD هم بخرید. قبل از خرید محصولات حاوی CBD و THC باید درباره قانون ایالت و البته کشورتان تحقیق کنید. اگر در ایالتهایی که مصرف محصولات مرتبط با کانابیس ممنوع است، این محصولات را بههمراه داشته باشید یا اگر در ایالتهایی که مصرف این مواد فقط برای مصارف پزشکی مجاز است، آنها را بدون نسخه پزشک به همراه داشته باشید، ممکن است با مجازاتهای قانونی روبهرو شوید.
شاید تعجب کنید که در هیچ کجای قانون ما حرفی از ماری جوآنا و مواد مخدر گل زده نشده و بعضی ها فکر می کنند که با توجه به این موضوع هیچ مجازاتی برای آن وجود ندارد این باور کاملاً اشتباه است. در رویه قضایی٬ مجازات معادل ماده مخدر حشیش برای حمل و نگهداری و فروش و مصرف گل یا همان ماری جوانا در نظرگرفته شده است. بنابراین در زمان نوشتن این مقاله جرم مصرف گل همان است که برای مصرف حشیش درنظرگرفته میشود. در این مقاله جنبه داروئی و درمانی این دو ماده بررسی میشود و مصرف خودسرانه آنها ممکن است خطرات و عوارض جبران ناپذیری برای فرد به همراه داشته باشد.
CBD و THC: فواید برای سلامتی
CBD و THC فواید مشابه زیادی دارند؛ میتوانند باعث تسکین بیماریهای یکسانی شوند. اما CBD بر خلاف THC باعث ایجاد احساس سرخوشی نمیشود. به همین دلیل، برخی افراد ممکن است مصرف CBD را ترجیح دهند. در ژوئن 2018، Epidiolex که اولین داروی تجویزی حاوی CBD است، موردتائید FDA قرار گرفت. این دارو برای درمان اشکال نادر و غیرقابل کنترل صرع استفاده میشود. (Epidiolex در حال حاضر برای هیچ یک از بیماریهای دیگری که در ادامه ذکر شدهاند، موردتائید نیست.) CBD برای بهبود علائم و بیماریهای متعددی استفاده میشود، از جمله:
- تشنج
- التهاب
- درد
- روانپریشی یا اختلالات روانی
- بیماری التهابی روده
- حالت تهوع
- میگرن
- افسردگی
- اضطراب
THC نیز به بهبود موارد زیر کمک میکند:
- درد
- اسپاستیسیتی عضلانی
- آبسیاه (گلوکوم)
- بیخوابی
- کم اشتهایی
- حالت تهوع
- اضطراب
بررسی عوارض جانبی CBD و THC
CBD حتی در دوزهای بالا هم قابل تحمل است. محققان پیشنهاد دادهاند که عوارض جانبی ناشی از CBD احتمالا نتایج تداخلهای دارویی بین CBD و داروهای دیگری است که ممکن است افراد مصرف کنند.
THC باعث ایجاد عوارض جانبی موقتی میشود، از جمله:
- افزایش ضربان قلب
- اختلال هماهنگی
- خشکی دهان
- قرمزی چشمها
- زمان عکسالعمل کندتر
- از دست دادن حافظه
- اضطراب
عوارض جانبی CBD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات اشتها
- خستگی
- کاهش وزن
- سرگیجه
- اسهال
این عوارض جانبی بخشی از خواص روانگردان این ترکیب است. با این وجود، مصرف بالای THC با عوارض روانی منفی طولانیمدت مرتبط است. این موضوع مخصوصا در نوجوانانی که مقادیر بالایی از THC مصرف میکنند، صادق است.
CBD و THC: آزمایش اعتیاد
کانابینوئیدهایی مثل CBD و THC در چربیهای بدن ذخیره میشوند. آنها میتوانند روزها یا هفتهها پس از مصرف، در تست اعتیاد مشخص شوند. همه آزمایشهای اعتیاد نمیتوانند CBD را تشخیص دهند اما تستهای حساس به CBD نیز وجود دارند. بیشتر آزمایشهای اعتیاد استاندارد به دنبال ترکیبات مرتبط با THC میگردند، بههمین دلیل THC و ماریجوآنا در آزمایش مشخص میشوند.
همچنین همپ میتواند علاوهبر CBD، مقداری THC هم تولید کند، پس حتی در صورت عدم مصرف THC، ممکن است تست مثبت شود. لازم به ذکر است که محصولاتی که ادعا میکنند فاقد THC هستند ممکن است واقعا عاری از THC نباشند. پس اگر قرار است تحت آزمایش اعتیاد قرار بگیرید، نباید هیچ CBD یا THCای مصرف کنید.
اگر CBD و THC دو ترکیب متفاوت هستند، چرا مردم درباره محتوای THC موجود در روغن CBD صحبت میکنند؟ CBD و THC دو تا از معروفترین کانابینوئیدهای موجود در گیاه کانابیس هستند. هم کانابیس و هم همپ، CBD و THC تولید میکنند. با این حال، کانابیس غلظت بالاتری از THC و همپ غلظت بالاتری از CBD دارد. امروزه سویههای معمول کانابیس تقریبا 12 درصد THC دارند. روغن CBD ممکن است حاوی مقادیر کمی از THC باشد زیرا THC در گیاه همپ وجود دارد. براساس قانون فدرال، CBDهای قانونی نباید حاوی بیش از 0.3 درصد THC باشند.